به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، کامیار گودرزی سرپرست هیأت بررسی باستان‌شناختی محدوده مخزن سد جامیشان شهرستان سنقر و کلیایی با بیان این مطلب یکی از مهمترین آسیب‌هایی که موجودیت آثار باستانی را تهدید می‌کند فعالیت‌های عمرانی اعلام کرد.
او افزود: پروژه‌های سد‌سازی از جمله فعالیت‌های عمرانی است که ساخت آنها در سالهای اخیر به دلیل خشکسالی‌های مکرر و کاهش منابع زیرزمینی آب، رشد چشمگیری داشته و بسیاری از آثار را چه در حین ساخت دیوار سد و چه در زمان آبگیری آن بصورت کامل و برای همیشه نابود کرده است.
این باستان‌شناس گفت: چشم‌پوشی از اینگونه آثار و ثبت و ضبط نشدن مشخصات دقیق آنها برای گنجاندن در مطالعات باستان‌شناختی به نوعی در آینده این مطالعات را مخدوش و ناقص می‌کند.
وی اظهار داشت: از این رو برای مستند‌سازی این آثار نوع ویژه‌ای از فعالیت‌های میدانی با عنوان "فعالیت‌های نجات‌بخشی" در قالب بررسی و کاوش باستان‌شناختی در بین باستان‌شناسان تعریف شده است که طی آن سعی می‌شود در کوتاهترین زمان ممکن بیشترین مدارک باستان‌شناختی از محوطه یا منطقه در حال نابودی تهیه شود و در صورت امکان مورد مطالعه قرار گیرد.
وی شناسایی تمامی محوطه‌های باستانی محدوده مخزن سد اعم از مکان‌های مربوط به استقرارهای پارینه سنگی شامل غارها و پناهگاه‌های صخره‌ای و مکان‌های پیش از تاریخی، تاریخی و اسلامی که عمدتا در قالب محوطه‌ها و تپه‌های کوچک و بزرگ شکل گرفته‌اند را از اهداف اصلی این طرح اعلام کرد.
گودرزی، مستند‌سازی آثار باستانی منقول و غیرمنقول، ثبت مشخصات دقیق محوطه‌ها، تهیه نقشه پراکنش آثار شناسایی شده در محدوده مخزن سد و تعیین گاهنگاری آثار شناسایی شده با تکیه بر مطالعات مقایسه‌ای داده‌های فرهنگی جمع‌آوری شده از سطح هر محوطه را از دیگر اهداف اجرای این طرح اعلام کرد.
او افزود: در محدوده مورد بررسی سد جامیشان 29 اثر و محوطه باستانی شناسایی شد.
وی محوطه‌های جوب خاتون1، برزو و شکر علی را از جمله این محوطه‌ها عنوان کرد که به ترتیب دوره‌های "اشکانی و ساسانی" ،"اشکانی" و "مس سنگی میانی، جدید و مفرغ قدیم" برای گاهنگاری آنها پیشنهاد شده است.
او با اشاره به اینکه ساخت سد جامیشان یکی از پروژه های عمرانی در منطقه غرب کشور رو به اتمام است تصریح کرد: ساختگاه این سد بر روی رودخانه جامیشان در شهرستان سنقر و کلیایی قرار دارد.
به گفته این باستان‌شناس، تمام منطقه مورد اشاره در مسیر رودخانه که از دو بخش نسبتا مسطح در نواحی شمالی و شمال غربی و بخش تپه ماهوری و ناهموارتر در نواحی جنوبی تشکیل شده تا ارتفاع 1587 متری از سطح آبهای آزاد در محدوده مخزن سد گرشا قرار دارد.
گودرزی افزود: عملیات میدانی بررسی در حریم رودخانه‌های بزرگ زاگرس به دلیل نوع و ماهیت اینگونه پژوهش‌ها که همانا بررسی پیمایشی دوره‌های طولانی و پرپیچ و خم در منطقه کوهستانی برای شناسایی محوطه‌هایی است که بعضا برای اهالی محل نیز ناشناخته هستند، بسیار دشوار و وقت‌گیر و نیازمند انرژی بالا و برنامه‌ریزی حساب شده است.
این باستان‌شناس گفت: از آنجایی که در پروژه‌های نجات‌بخشی در صورت وجود آثار باستانی، شناسایی نشدن آنها کمتر از تخریب عمدی اثر به وسیله خود باستان‌شناس نیست، پیمایش و درنوردیدن تمام دامنه‌های منتهی به رودخانه جامیشان در محدوده مخزن این سد از اولین نقطه تا آخرین نقطه آن تا ارتفاع +1600متر از سطح آبهای آزاد انجام شد.
گفتنی است: محدوده ساخت سد مخزنی جامیشان و تأسیسات وابسته به آن از نظر تقسیمات کشوری جزء استان کرمانشاه و از نظر حوضه آبریز بخشی از سر شاخه‌های حوزه رودخانه کرخه محسوب می‌شود.
مجوز بررسی‌های باستان‌شناختی محدوده مخزن سد جامیشان توسط رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری صادر شده است.
نظر شما